Waarom pubers de kerk verlaten en hun ouders volgen!

Wanneer verlaten jongeren de kerk? Er galmt al heel lang rond dat de meeste jongeren voor hun twaalfde levensjaar een keuze zouden hebben gemaakt. Of dit zo is en op welk onderzoek dit is gebaseerd weet ik niet, maar ik kan mij er iets bij voorstellen.

Kijkend naar mijn eigen ervaring als jeugdwerker, klopt mijn voorspelling bijna helemaal als ik terugdenk aan mijn jeugdgroepen van circa 10 jaar geleden waar ik leiding aan heb gegeven. Toen aan mij gevraagd werd of ik zou kunnen voorspellen wie er wel of niet meer naar de kerk zouden gaan over tien jaar en of naar een andere kerk zouden gaan heb ik dat aan gegeven. Mijn voorspelling van de jongeren die toen 12 en 13 jaar waren en inmiddels de 20 zijn gepasseerd is uitgekomen. Dit gegeven doet pijn en tegelijkertijd, wat moet ik er mee? De jongeren kwamen toen nog wel en soms nog geen eens omdat ze moesten. Sommige kwamen puur voor de gezelligheid en voor het contact met hun vrienden. Heb ik iets verkeerd gedaan? Hebben hun ouders iets verkeerd gedaan?

Hoe komt het dat de boodschap van het evangelie voor pubers vaak zo krachteloos is? Ik heb gemerkt dat het evangelie zelf en de navolging van de ouders en de communicatie van geloof en leven zijn ontzettend belangrijk.

De meeste pubers nemen niet zomaar (meer) aan wat ouderen en jeugdleiders zeggen en waarom zouden ze ook. Ze kunnen nu eenmaal zelf nadenken en weten heel goed wat er speelt in de maatschappij, soms zelfs nog beter.

Kenmerkend voor een puber is zijn of haar kwetsbaarheid, de afhankelijkheid en de verwachting dat de ander er voor je is.

Staan wij als volwassen als opvoeders, jeugdwerkers zo ook bekend? Durven we ons kwetsbaar op te stellen? Ik denk dat we en dan spreek ik ook voor mezelf dat we vaak te trots en te eigenwijs zijn en daardoor de kwetsbaarheid en de afhankelijkheid van ons af duwen. Ik zal de jongeren wel eens laten zien wat ze moeten weten en wat ze wel of niet mogen en moeten doen.

Waarom verlaten pubers de kerk. Ik las dat er globaal drie redenen te noemen zijn waarom pubers de kerk verlaten.

1. De eerste reden dat pubers afhakken komt voort uit het feit dat er voor hen een ander wereldbeeld ontstaat. In hun kindertijd werden veel zaken die niet te verklaren waren rechtsreeks gekoppeld aan God. In hun puberteit komen ze er achter dat er ook natuurwetenschappen zijn die verschillende dingen kunnen verklaren. Denk maar eens aan de schepping, ze krijgen nu in eens ook te horen dat er evolutie is. Verder komen ze er ook achter dat je voor veel dingen God niet nodig hebt. De huidige maatschappij met zijn welvaart en technologie laat zien dat de mensheid tot heel veel in staat is. De mens is zelfs in staat tot een redelijk niveau natuurrampen onder controle te krijgen.
2. In eens komen de pubers er achter dat er meerdere godsdiensten zijn en deze verschillende godsdiensten spreken elkaar ook nog eens tegen. Wie heeft er nu gelijk? Pubers worstelen met de ‘waarheidsclaims’ en het is veel makkelijker om aan te nemen dat het allemaal maar verzinsels zijn.
3. God is niet te vertrouwen en hij stelt teleur. Hij voorkomt het kwaad niet en er is veel ellende en ook de puber zelf komt in situaties waarin hij of zij het moeilijk heeft en God ver weg is. Is God er als ik mij alleen voel, als ik gepest wordt, als ik denk dat ik lelijk ben?

Wat moeten we nu met deze kennis? Is het een optie om de drie bovengenoemde redenen te verwerken in onze kinderprogramma’s?

Misschien is dit een optie, maar meer nog zullen we als ouders en als jeugdleiders moeten veranderen.

Moeten veranderen! Iets doen. Het zijn woorden die voor mij vies klinken, maar ik raak er steeds meer van overtuigd dat het moet. We moeten wat doen.

We moeten gedreven door de Geest het evangelie voor leven. Laat zien wat genade is. Niet preken over genade, maar genade in praktijk brengen. Laten zien wat liefde is. Samen oplopen, je eigen moeiten en verlangens delen.

Vertel waar je eigen twijfels liggen el en laat horen en zien wat God betekend voor jou en wat Jezus Christus voor jou betekend. Worstel mee met de vragen die jongeren hebben en kom tot de conclusie dat je zelf vaak ook geen antwoord hebt, maar je wel geloofd omdat………………

Omdat? Wat vult jij daar in?

Wat gebeurt er eigenlijk met de ouders van de kinderen? Wat gaat er door hen heen? Hoe gaan we daar als kerk mee om? Wat mij steeds meer opvalt, is dat de ouders vaak de kinderen volgen en steeds minder en soms zelfs helemaal niet meer gaan. Er is weinig tot geen aandacht voor de ouders van de kerk verlatende jongeren. De ouders missen aandacht en begrip en missen de betrokkenheid op hun kinderen. Soms gaan ouders verwijten maken dat de kerk meer had moeten doen voor hun kinderen. Ze verwijten de kerk de ouderwetse en traditionele vormen, het is tenslotte toch saai in de kerk! Los van het feit wat dat zou kunnen impliceren, wat doen we met deze ouders in de gemeente?

Raakt kerkverlating ons werkelijk diep? Of belijden we dat met de mond?